Hemoroid (Basur) Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Etkili Tedavi Yöntemleri
Hemoroid hastalığı, utanıldığı için genellikle geç evrede fark edilen ama erken müdahaleyle kolayca tedavi edilebilen yaygın bir makat hastalığıdır. Belirtileri, nedenleri ve tedavi yöntemleriyle ilgili tüm merak edilenler bu yazıda.
Toplumun büyük çoğunluğunu etkileyen ancak hastaların hekime başvurmakta geciktiği sağlık problemlerinden biri olan hemoroid, halk arasında daha çok basur ismiyle bilinir. Genellikle oturma sırasında rahatsızlık hissi, dışkılama sırasında kanama ya da makatta ele gelen şişliklerle kendini gösteren bu hastalık, zamanında tedavi edilmediğinde yaşam kalitesini düşürür.
Hemoroid Nedir?
Hemoroid, makat bölgesinde yer alan ve sağlıklı bireylerde dışkılamayı kontrol etmeye yardımcı olan damarsal yastıkçıkların genişlemesiyle oluşur. Bu damarlar zamanla büyüyüp sarkarak, rahatsız edici şikâyetlere neden olurlar. Herkeste doğal olarak bulunan bu yapılar, görevlerini yitirdiklerinde hemoroidal hastalık başlar.
Hemoroid Belirtileri Nelerdir?
Makatta ele gelen yumuşak ya da sert şişlik
Dışkılama sonrası veya sırasında ağrısız kanama
Tuvalet sırasında yanma ve kaşıntı hissi
Otururken rahatsızlık veya basınç hissi
Ağrılı dışkılama, özellikle tromboze (pıhtılı) hemoroid durumunda
Akıntı ve ıslaklık hissi
Hemoroid Neden Olur?
Hemoroidin temel nedeni, makat bölgesine artan basınçtır. Bu basıncın oluşmasında birçok faktör rol oynar:
Kabızlık ve ıkınma
Yetersiz sıvı alımı
Düşük lifli beslenme (özellikle hazır, fast-food ağırlıklı gıdalar)
Uzun süreli oturma veya hareketsizlik
Gebelik ve doğum
Kronik ishal
Ağır kaldırma ve fiziksel zorlanma
Hemoroid Kaç Derecedir?
Hemoroid hastalığı genellikle 4 dereceye ayrılır:
1. derece: Kanama vardır, ancak dışarı sarkma yoktur
2. derece: Dışkılama sırasında dışarı çıkan memeler kendiliğinden içeri döner
3. derece: Elle içeri itilmesi gerekir
4. derece: Sürekli dışarıda kalır, içeri itilemez ve cerrahi gerektirir
Hemoroid Tedavisi Nasıl Yapılır?
Tedavi planı, hemoroidin derecesine ve hastanın şikayetlerine göre belirlenir:
Erken Evrelerde (1. ve 2. Derece)
Ağızdan alınan ilaçlar (venotonikler)
Harici kremler ve fitiller
Sıcak su oturma banyoları
Kabızlığı giderici diyet ve su tüketimi
Tuvalet alışkanlıklarının düzenlenmesi
İleri Evrelerde (3. ve 4. Derece)
Lazer tedavisi
Lastik bant ligasyonu (band yöntemi)
Klasik cerrahi yöntem (hemoroidektomi)
THD (transanal hemoroidal dearterializasyon) gibi yeni nesil girişimsel yöntemler
Tromboze Hemoroid: Acil Müdahale Gerektiren Durum
Hemoroid memesi içinde pıhtı oluşmasıyla ortaya çıkan tromboze hemoroid, şiddetli ağrıya neden olur ve çoğu zaman acil cerrahi müdahale gerektirir. Bu durumda memedeki pıhtı boşaltılır ve şikayetler hızla geriler.
Hemoroidden Korunmak İçin Neler Yapılmalı?
Günlük en az 2-2.5 litre su içilmelidir
Lifli besinler (sebze, meyve, tam tahıllar) tüketilmelidir
Kabızlıktan korunulmalıdır
Tuvalette uzun süre kalınmamalıdır
Tuvalet ihtiyacı ertelenmemelidir
Günlük yürüyüş, egzersiz ve aktif yaşam tarzı benimsenmelidir
Aşırı acı, baharatlı yiyeceklerden uzak durulmalıdır
Hemoroid mi, Yoksa Başka Bir Hastalık mı?
Makat bölgesinde ağrı, kanama veya şişlik şikayetleri sadece hemoroide bağlı olmayabilir. Bu şikayetler; anal fissür (çatlak), perianal fistül, makat apsesi ya da daha ciddi durumlarda kalın bağırsak kanseri gibi hastalıkların da belirtisi olabilir. Bu nedenle şikayetlerin erken aşamada bir genel cerrahi uzmanı tarafından değerlendirilmesi oldukça önemlidir.
Hemoroid hastalığı, erken teşhis ve doğru tedaviyle kısa sürede kontrol altına alınabilir. Utanma ya da ihmal etme nedeniyle tedavi geciktirildiğinde yaşam kalitesi ciddi şekilde bozulabilir. Bu nedenle şikayetler başladığında mutlaka uzman bir hekime başvurulmalı ve doğru tanı ile uygun tedavi süreci başlatılmalıdır.
Medivia Hospital Genel Cerrahi Kliniği
Makat hastalıklarının tanı ve tedavisinde deneyimli cerrahi ekibiyle hizmet veren Medivia Hospital, hemoroid başta olmak üzere tüm anorektal hastalıklarda çağdaş yöntemlerle çözüm sunar. Erken tanı, konforlu tedavi için geç kalmayın.